| Felsefe |
Her biri kendi yeteneğine göre, her biri kendi ihtiyacına göre.Tüketim maddelerine serbest erişim, teknolojinin süper bolluğa izin veren gelişmeleriyle mümkün olmaktadır. |
Her birinden yeteneğine göre, her birine katkısına göre. Bireysel ücret / maaşları tamamlamak için toplum veya işgücü arasında dağıtılan kar vurgusu. |
| Anahtar Öğeler |
Üretim araçlarının ortak mülkiyeti, özel mülk yok. cinsiyetler ve tüm insanlar arasında eşitlik, ulus ve devlet kavramlarını red |
Merkezi yönetim, Ortak mülkiyet, Ekonomik ve sosyal eşitlik, Ekonomik planlama, Fırsat eşitliği, |
| Politik sistem |
Bir komünist toplum , sınıfsız, ulus ötesi ve siyasi organlara ihtiyaç duymadan toplumu oluşturan her ferdin katılımıyla doğrudan yönetilir. |
Farklı siyasi sistemlerle bir arada bulunabilir. Sosyalistlerin çoğu katılımcı demokrasiyi savunurken, bazıları (Sosyal Demokratlar) parlamenter demokrasiyi savunur. |
| fikirler |
Bütün insanlar aynıdır, vazife ve meslekler farklı olsa da kazanımlar ortak pay edilmelidir. Yönetici bir sınıfa, partilere ve devlet organlarına ideal bir toplumda ihtiyaç yoktur. |
Tüm bireyler, temel tüketim maddelerine ve kamu mallarına erişebilmelidir.Büyük ölçekli endüstriler ortak çabadır ve bu endüstrilerden elde edilen getirilerin bir bütün olarak topluma fayda sağlaması gerekir. |
| Kişiye ait mülk |
Mülkiyet kavramı yoktur. Her birey, toplumun sahip olduğu mal ve olanaklardan ihtiyaç duyduğu ölçüde faydalanacaktır. |
İki tür mülkiyet vardır: Bireye ait olan ev, kıyafet vb. kişisel mülkler. Devlete ait olanlar ise Kamu mülkleri, kurumlar, fabrikalar. fakat temel prensipte tüm üretim araçlarında işçiler pay sahibidir. |
| Kilit İsimler |
Karl Marx, Friedrich Engels, Peter Kropotkin, Rosa Luxemburg, Vladimir Lenin, Emma Goldman, Leon Troçki, Joseph Stalin, Ho Chi Minh, Mao Zedong, Josip Broz Tito, Enver Hoxha, Che Guevara, Fidel Castro. |
Charles Hall, François-Noël Babeuf, Henri de Saint-Simon, Robert Owen, Charles Fourier, Louis Auguste Blanqui, William Thompson, Thomas Hodgskin, Pierre-Joseph Proudhon, Louis Blanc, Musa Hess, Karl Marx, Friedrich Engels, Mikhail Bukinin. |
| Sosyal yapı |
Tüm sınıf ayrımları ortadan kaldırılmıştır. Herkesin hem üretim araçlarının sahibi hem de kendi çalışanları olduğu bir toplum. |
Sınıf ayrımı toplumun genelinde yok kabul edilir. Sınıf ayrımından söz edilebilen durumlar, temelde politik konum ve siyasal mevkiye göre belirlenir. |
| Din |
Tüm dini ve metafizik inanışlar reddedilir. Engels ve Lenin, devleti yönetenlerin, dini, halkı uyuşturmak için kullandığını öne sürer. Onlara göre, ateizm “mevcut eşitsiz sosyal koşulların sonlanması” anlamına gelir |
Yurttaşlık ve devlete bağlılığa dayalı bir dünya görüşü empoze edilmekle birlikte din seçme ve yaşama özgürlüğü vardır. |
| Ekonomik Koordinasyon |
Ekonomik planlama, yatırım, üretim ve kaynak tahsisi ile ilgili tüm kararları koordine eder. Para yerine fiziksel birimlerle planlama yapılır.İhtiyaç duyulan kaynaklar tedarik edilir ve insanlar çalışarak üretilenleri paylaşır. |
Planlı sosyalizm, temel olarak yatırım ve üretim kararlarının planlanmasına dayanır.Planlama merkezileştirilebilir. Sosyalist devletlerin belirli süreleri kapsayan ekonomik planlarla kalkınma hedeflediği gözlenir. |
| Serbest seçim |
Devlet olmadığından, ancak belirli kararları almak için oylamalardan söz edilebilir. Politikacı adı altında olmasa da kanun uygulayıcılar ve kanaat önderleri için seçim oylamalar yapılabilir. Uygulamada, mitingler, propaganda araçları popülasyonu kontrol etmek için düzenlenir. |
Din, meslek ve evlilik bireye bağlıdır. Zorunlu eğitim. Vergilendirme ile finanse edilen sosyalleştirilmiş bir sistem aracılığıyla sağlanan sağlık hizmeti ve eğitime ücretsiz, eşit erişim. Üretim kararları, tüketici kararından daha fazla devlet kararıyla yönlendirilir. |
| Tanım |
Tüm mülkün ortak tutulmasına dayanan uluslararası teori veya sosyal organizasyon sistemi. |
İşçilere atfedilen asıl mülkiyete sahip, çoğu mülkün ortak tutulmasına dayanan bir teori veya sosyal örgüt sistemi. |
| Mülkiyet Yapısı |
Üretim araçları başta olmak üzere ehr şey herkese aittir, yani hiçbir varlık ya da birey mülkiyete sahip değildir.Bir mal veya mülkten faydalanan kişiler, “sahibi” değil “kullanıcı” dır. |
Üretim araçları, tüm topluma (Kamu mülkiyet modellerinde) veya işletmenin tüm çalışan üyelerine (Kooperatif mülkiyet modellerinde) aittir. Tahakkuk eden üretilen artı değer toplual aittir. |
| Ayrım Koşulları |
Teoride, devletin tüm üyeleri birbirine eşit olarak kabul edilir. Her birey karar verme ve kararlarına göre hareket etme hakkına sahip kabul edilir. Ancak toplumun amaçlarına zıt beklentiler konusunda komunizm katidir. |
İnsanlar eşit olarak kabul edilir;İnsanları ayrımcılığa karşı korumak için gerektiğinde yasalar çıkar. Devlet düzenini korumak ve toplumun devamlılığına yönelik yasalar katidir. |
| Siyasi Değişim |
Komünist görüş, aksi görüşlerin dile getirilmesine ve müdahaleye kapalıdır. Temelde eşitlikçi ve adil insanların yaşadığı bir toplum teorisinden yola çıkıldığından, buna itiraz eden ve mevcut düzeni benimsemeyen insanlardan söz edilemez. |
Sosyalist bir devletin temel dayanağı, kapitalizm, faşizm, aristokrasi gibi eşitsizliğe dayalı yönetim biçimlerine karşı mevcut sistemi korumaktır. Tek partii sistemde, sadece, mevcut parti için çalışacak adayların seçim ile değiştirilmesinden söz edilebilir. |
| Politik Hareketler |
Marksist Komünizm, Leninizm ve Marksizm – Leninizm, Stalinizm, Troçkizm, Maoizm, Dengizm, Prachanda Yolu, Titoizm, Lüksemburgluk, Konsey Komünizmi, Sol-Komünizm. |
Demokratik sosyalizm, Komünizm, Özgürlükçü sosyalizm, Sosyal anarşizm ve Sendikalizm. |
| Ekonomik sistem |
Üretim araçları, sermaye mallarında mülkiyet kavramını göz ardı ederek ortak tutulur.Üretim, insani ihtiyaçlara para kullanmadan doğrudan sağlanacak şekilde organize edilmiştir. |
Üretim araçları kamu kuruluşlarına veya kooperatiflere aittir ve bireylere bireysel katkı ilkesine dayanarak pay tazmin edilir.Üretim, ekonomik planlama veya pazarlar aracılığıyla çeşitli şekillerde koordine edilebilir. |
| Varyasyonlar |
Sol Anarşizm, Konsey Komünizmi, Avrupa Komünizmi, Juche Komünizmi, Marksizm, Ulusal Komünizm, Marksizm Öncesi Komünizm, İlkel Komünizm, Dini Komünizm, Uluslararası Komünizm. |
Pazar sosyalizmi, Komünizm , Devlet sosyalizmi, Sosyal anarşizm. |
| Örnekler |
İdeal olarak, lider yoktur; insanlar sosyal ve siyasal iradeyi birlik olma güdüsüyle sergiler, toplum bireylerce doğrudan yönetilir. Komunizm aslında hiç uygulanmadı Küba, Çin gibi ülkeler tarihin hiç bir döneminde komunizm ile yönetilmedi. |
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği (SSCB): SSCB’nin ekonomik sisteminin gerçek kategorize edilmesi tartışmalı olsa da, genellikle merkezi planlı bir sosyalizm biçimi olarak kabul edilir. |
| Kontrol araçları |
Teorik olarak devlet kontrolü yoktur. |
Tek partili yönetim ve yönetim organı olan merkezi hükümet. |
| İlk Fikirler |
19. yüzyılın ortalarında Karl Marx ve Frederick Engels tarafından kapitalizme ve feodalizme bir alternatif olarak teorileşen komünizm, 1910’ların başlarında Rusya’daki yaşanan devrimin ateşleyici olmasına rağmen uygulanamadı.. |
1516’da Thomas More, “Ütopya” eserinde ortak mülkiyete dayanan bir toplumdan bahseder.1776’da, Adam Smith, önceki Cantillonian’ın fiyatların arz ve talepten kaynaklandığı görüşünü göz ardı ederek işgücü değeri teorisini savundu. |
| Modern örnekler |
SSCB (1922-1991) komunizm fikriyle doğan ve komunizmin fikir babalarının yetiştiği bir ülkeydi Çin, Kuzey Kore, Küba,gibi ülkeler komunizmin yaşayan temsilcileri olarak görülmekle birlikte belirli oranda sosyalizmle yönetilen ülkelerdir. |
Modern sosyalist ülkelerin örnekleri arasında Çin, Küba, Laos ve Vietnam sayılabilir.Hindistan, Kuzey Kore ve Sri Lanka gibi ülkeler de kendilerini anayasalarında sosyalist olarak nitelendiriyor. |
| Tarihçe |
Ana Komünist partiler arasında Sovyetler Birliği Komünist Partisi (1912-91), Çin Komünist Partisi (1921-ON), Kore İşçi Partisi (1949-ON) ve Küba Komünist Partisi (1965-ON) yer alıyor. |
Tarihsel sosyalist örnekler arasında Paris Komünü, Strandha Komünü, Macaristan, Romanya ve Bulgaristan yer alır. |
| Savaşa Bakış Açısı |
Komünizm temelde tek toplum fikrine dayanır. Milliyet, ırk, din ve ideolojik ayrımların olmadığı, kişisel mülkiyetin ve paranın yer almadığı bir dünyada savaşa gerek kalmayacaktır. Buna karşın komunizmin başlangıcı devrim fikrine ve mevcut düzenlerin yıkımına dayanır. |
Görüşler savaştan (Charles Edward Russell, Allan L. Benson) savaşa (Eugene V. Debs, Norman Thomas) kadar uzanmaktadır. Sosyalistler ve Keynesçiler, savaşın ekonomiyi birey yararına iyileştirmese de, üretimi hızlandırdığında hemfikirdirler . |
| Dünyanın görünümü |
Komünizm uluslararası bir harekettir; Bir ülkedeki komünistler kendilerini diğer ülkelerdeki Komünistlerle dayanışma içinde görürler ancak ütopik şartlarından ziyade şiddet ve baskıya dayanan bir sistem imjaından kurtulması mümkün gözükmüyor ki, devletlerin olmadığı bir dünya düzeni ancak mevcut devletlerin kaos ve yıkımıyla gerçekleşebileceği fikrinden hareketle komunizmin korkulan maskesinden kurtulması mümkün gözükmemektedir. |
Sosyalizm, temelde ortak mülkiyete ve sosyal eşitliğe dayalı bir işçi hareketidir. Günümüz şartlarında kapitalizmin cazibesi ve insan bencilliği ve maddi hırsları göz önüne alındığında ancak devletin sağlık, eğitim gibi temel ihtiyaçlara yönelik üretim ve hizmet araçlarını yürütmesi ile sınırlı kalması ve mevcut sosyalist yönetimlerin 90’larda yaşananlara benzer ikinci bir rüzgar ile son bulacağı tahmin edilmektedir. |
