Dövme Sanatı
Tarih boyunca, birçok kültür çeşitli amaçlar için dövmelerden yararlanmıştır . Cilde açılan deliklere mürekkep uygulanması, kimi zaman aristokrasinin kimi zaman alt tabakanın bir işareti sayıldı.
Kimi toplumlarda kötülük ya da tehlikeye karşı koruma olarak vücuda semboller çizilmiş, kimi toplumlarda hastalıklardan korunma veya tedavi amacıyla terapötik beklentiler dövme uygulamalarını gerekli kılmış. Kimi toplumlarda bir cesaret ve kahramanlık sembolü, kimilerinde ise suçluların işaretlenmesi için bir yöntem olarak dövme yapılmıştır.
Günümüzde dövmeler sıklıkla bireysel beklentilerle yapılır. Kişiler, kendi hikayelerini veya kimliklerini sembollerle ifade etmek isterler. Kimileri moda, kimileri asiliğin bir göstergesi kimileri bir delilik anında dövme yaptırır.
Dövme nedir nasıl yapılır
Dövme “Tattoo” kelimesinin kökeni
Tattoo kelimesi, “işaretlemek” anlamına gelen Tahiti / Polinezya dilindeki tatau’dan türetilmiştir. Kaptan James Cook bir kaşif ve İngiliz Kraliyet Donanması’nın kaptanıydı. Tahiti adalarına ilk yolculuğu 1768-1771 yılları arasında gerçekleşti. Bu keşif sırasında Cook’un ilk kez dövmeli insanlarla karşılaştı
Tattoo Sözcüğün Kaptan James Cook’dan çok önce kullanıldığı düşünülüyor – yaklaşık 150 yıl önce – ama Cook, Avrupa’ya beraberinde getirdiği dövmeli yerliler ve dövme hakkında tuttuğu resmi kayıtlar ile Tattoo kelimesini terminolojiye sokan ilk kişi oldu.
Şili’den Chinchorro ve Alp’lerden Ötzi? Dünyanın En Eski Dövmeleri
Alplerde Bulunan Buzadamı Ötzi Mumyası ve Dövmeler
Chinchorro Mumyaları – Dövmeli El Morro Mumyası
2.500 yıllık Sibirya prensesi
Mısır Dövmeleri Deir El Bahari Mumyaları
Ortaya çıkarılan ilk kadın mumyaların bir kralın haremine mensup olduğu düşünüldü, Mısır’da dövmeli kadın mumyaları kraliyet ailesine ya da asilzadelere mensup değildi, bu mumyaların fahişe, dansçı gibi alt tabakadan olup, üst tabakaya hizmetleri gereği mumyalandığı düşünüldü.
1891’de Deir el-Bahri’de bulunan Mumyalar arasında, Orta Krallık 11. Hanedanlığından bir tanrıça Hathor rahibi Amunet ‘in dövmeli mumyası bulundu. Amunet’in kollarında, uyluklarında ve alt karnında dövmeler vardı. Uzmanlar bu dövmelerin doğurganlığı sembolize etmesi veya tedavi amacıyla yapılmış olabileceğini düşündü.
Binlerce yıl öncesinde dövme sanatının varlığına işaret eden bulgular hep mumyalar üzerinden olmuştu ancak Eski Mısır piramitlerinde ve kazı alanlarında, çok sayıda dövmeli kadın heykelciği ve duvar resmi bulundu
Peru Andean Kadını Dekoratif Dövmeler
Ci Shen – Çin Dövmeleri
Dövme sanatı binlerce yıldır Çin’de bilinmektedir. Çin’de dövme yapmak, “vücudu delmek” anlamına gelen bir terim olan Ci Shen (Or Wen Shen) olarak adlandırılır. Çin’de dövme sanatı binlerce yıllık geçmişine rağmen,Çin tarihi boyunca dövme, bedende istenmeyen, kabul görmeyen bir uygulama olarak görüldüğünden yaygınlaşmamışdır.
Çin dövmeleri tarih boyunca suçluları işaretlemek için de kullanıldı. Ağır bir suçtan hüküm giymiş olan suçluların yüzlerine bir dövme yaptırılması ve uzak bir ülkeye sürgün edilmesi uygulamada yer bulan bir yöntemdi. Bu ceza biçimi, Ci Pei (Dövme, Sürgün) olarak biliniyordu.
Modern Çin’de dövme, organize suç ve yer altı dünyasında hem sertlik ifadesi hem de çete sembollerinin taşınması amacıyla kullanılmaktadır. (www.uztarih.com)
Mikronezya ve Fiji Dövme Sanatı
Mikronezya olarak tabir edilen, büyük okyanusun batısında yer alan yaklaşık 600 adadan oluşan bölgede yaklaşık 4000 yıldır dövme yapılıyor, Micronezy, Fiji ve Solomon Adaları da dahil olmak üzere, Pasifik’in batı adalarında geleneksel olarak uygulanan dövme sanatı muazzam çeşitliliktedir. Genel olarak geometrik desenler uygulanır ancak bu uygulama bazen vücudun tamamını saracak derecededir.
Mikronezya halkı, dövmeyi vücudun belli bölgelerini adeta örtecek şekilde yapıyorlardı, bugün hala dövme geleneği okyanusya adalarında yaygın olarak uygulanmaktadır.
Antik Yunan ve Roma’da Dövme
Yunanlılar ve Romalılar, ya belirli bir tanrıya ait kültü ya da bir efendiye köle olarak aidiyeti temsil etmek için dövmeler kullandılar. Örneğin, sarmaşık yaprakları şeklinde bir dövme, şarap tanrısı olan Dionysus’a olan bağlılığını işaret ediyordu. Dalgalar ve balıkçı ağları Poseidon’u.
Roma imparatoru Konstantin Roma’nın resmi dini olarak hristiyanlığı ilan ettikten sonra dövmeyi yasakladı. Tanrı suretinde yaratılmış insanın vücuduna bu tip lekeler işlenmesi hristiyanlarca günah kabul ediliyordu ve Konstantin bu yasakla dine bağlılığını göstermiş oldu.
Japonya’da Dövme
Japonya’da dövme sanatının 3. yüzyılda yaygın olduğu biliniyor. Japonya’da erkekler bölgesel kültürlerini simgeleyen ayrıntılı tasarımları ile vücutlarını dekore etmek için dövme kullanıyordu. Japon dövmeleri özellikle asilzade olmayanlar için, sahip olamadıkları kimonolar ve özel zırhları temsilen dövme yaptırıyorlardı. Dövme, zengin fakir her erkek için. Öldüklerinde cesetlerinin güzel gözükmesi için gereklilikti.
7.yüzyıldan itibaren dövme Japon toplumunda kabul görmemeye başladı. Artık suçlular için bir işaretleme aracı olarak kullanılıyordu. 1000 yıl sonra, 18. y.y.’da dövme tekrar kabul görmeye başladı ve kısa sürede tüm Japon toplumuna yayıldı. Renkli ve resimli Japon dövmeleri tüm vücudu saran kompozisyonlar yaratan dövme sanatçılarının yetişmesini sağladı. İrezumi adlı Japon dövme sanatı Japonya’da yeniden yasaklanmış ve kabul görmeyen bir durum haline gelmiş olmasına rağmen Japon dövme sanatı tüm dünyada halen saygı gören bir dövme stilidir. (www.uztarih.com)
Günümüzde Dövme
Avrupa’da 16 y.y.’dan itibaren dövme yeniden gün yüzüne çıktı. Sir Martin Frobisher, William Dampier ve Kaptan James Cook gibi gezginler, 18. y.y.da yaptıkları uzun soluklu okyanus ötesi yolculuklarından dönüşte, beraberlerinde vücutlarının çok büyük bir kısmını kaplayan dövmeler bulunan Tahiti ve polinezyalı yerliler getirdiler.
Avrupa’da dövme 18. y.y.’da denizcilerde yaygınlaşmaya başladı, 19.y.y.da, dövme sanatçıları işlerinde uzmanlaştıkça, dövme, profesyonellerin yüksek fiyatlarını ödemek için parası olan aristokrasinin hobisi haline geldi. 2.dünya savaşında Nazi toplama kamplarında, yahudilere numaralardan oluşan dövmeler yapıldı.
20.y.y.’da dövme çeşitleri arttıkça ve yeniden uygulama fiyatları ucuzladıkça halkın geneline yayılmaya başladı. 1960’larda hippilerin barış ve özgürlük sloganları vücutlarda peace dövmesiyle kendini ifade etme biçimine dönüştü.
Günümüzde dövme, dünya tarihinde görülmediği kadar yaygın, küçük bir kesim dövmeyi bir yaşam biçimi haline getirip, vücutlarını ciddi oranda kaplayan dövmeler yapıp, her geçen sene eklemelerle bunları büyütüyor. Dövme yaptıranların çoğunluğu ise daha basit ve minimal dövmeler tercih ediyorlar, omuzlarına, kollarına vb gibi giyim tarzına bağlı olarak görünen bölgelere küçük bir sembol, bir işaret, bir yazı ile basit dövmeler yaptırıyorlar.
Dövmeye Dair Kısa Bilgiler
- Dövmelerin sayısında dünya rekoru sahibi, deride %100 dövmelerle kaplı Gregory Paul McLaren. Ondan sonra Tom Leppard geliyor vücudunun %99.9 dövmelerle kaplı.
- İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra hepatit büyük bir problemdi ve birçok ülkede dövme yapmak yasakladı. Pek çok ülke yakın zamana kadar yasağı kaldırmadı.
- Günümüzde dövme kaldırma işleminin en etkili yolu lazerdir. Lazer, büyük pigment partiküllerini daha küçük parçalar halinde kırar, böylece vücut kalan pigment parçalarını zamanla emebilir ve doğal bir şekilde temizleyebilir.
- Eski Yunanlılar ve Romalılar köleleri dövme ile işaretlerdi. Çinliler de suçluların yüzlerine dövme yaparak işaretlemek yaygın bir hukuki usul idi
- George C. Reiger Jr’ın Disney’in kendi karakterleri olan ve telif hakkıyla korunan materyalleri için özel bir izni var. 101 Dalmaçyalı ve Mickey Mouse’u içeren 1000’den fazla Disney dövmesi var.
- Eski Mısır, diğer formların arasında “tıbbi dövme” yapılıyordu Örneğin, kronik pelvik peritonit (peritonun iltihabı) tedavisi için dövmeler vardı.
- En eski dövme mürekkepleri karbon ve külden yapılmıştır.
- Dövmeyi seven, ancak sonsuza kadar sürmesini istemeyenler için kına, tükenmez kalem veya suda çözünen bir çıkartma gibi geçici dövmeler vardır. (www.uztarih.com)
Dövme İstatistikleri – Kaç Kişinin Dövmesi Var?
- Dövmelilerin %17’si daha sonra yaptırdıkları dövmeden pişman oluyor. Pişmanlığın en sık nedeni; Başka bir kişinin, genelde eski sevgilinin adını içeren dövme yaptırmış olmaları.
- Amerika Birleşik Devletleri’nde 20.000’den fazla dövme salonu var. Bu sayı her gün bir büyüyor.
- “Dövme” terimi, 2002’de İnternet’te en çok aranan kelime olmuştur.
- Dövmeleri olanların %70’inin birden fazla dövmesi var ve %20’sinin beşten fazla dövmesi var. Bu oran, dövmenin alışkanlığa dönüştüğü varsayımını destekliyor.
- Amerikalıların %36’sı 18 ve 29 yaşları arasında en az bir dövme yaptırıyor.
- Dövmeli yetişkinlerin %72’sinin genellikle giysi ile gizlenmiş dövmeleri vardır.
- ABD’de yaklaşık 45.milyon kişide dövme var. Bugün, yetişkin ABD’lilerin en az beşte birinin en az bir dövmesi var.
- İngiltere’de 30 ila 39 yaş arasındakilerin %35’inin dövmesi var.
- Kadınlarda dövme için en sık rastlanan yer ayak bileği (%27), erkeklerde ise üst omuz (%34).
- Dövmelerini beğenmeyenlerin%5’i, onu kaldırmak yerine başka bir dövme ile örtmeye karar verir.
- Bir dövmeyi tamamen kaldırmak için 10 ila 15 seans arası lazer tedavisi gereklidir.
- Dünya genelinde, dövmeye yılda yaklaşık 2,5 milyar USD harcanıyor
- Dövmesi olanların% 31’i dövmenin onları seksi yaptığını,%29’u asiliklerini sembolize ettiğini, %5’inin de dövmenin onları akıllı olarak gösterdiğini hissediyor.
- İnsanların %24’ü dövmenin cazibeyi arttırdığını, %22’si dövmenin itici geldiğini düşünüyor. İnsanların %42’si dövmenin, cazibe çekiciliği etkileyen bir unsur olmadığını düşünüyor. (www.uztarih.com)
- Dövmeli insanların %32’si dövmenin bir bağımlılık olduğunu iddia ediyor.